Openbaarheid van bestuur: geen loze belofte meer, dankzij AI-technologie
Openbaarheid van bestuur staat inmiddels al dertig jaar in de Belgische grondwet. Artikel 32 luidt dat elke burger het recht heeft om bestuursdocumenten te raadplegen en er een afschrift van te krijgen. Je zou denken dat dit na dertig jaar én met de groeiende digitalisering vaste prik is geworden bij onze steden en gemeenten. Jammer genoeg is er nog veel werk aan de winkel.
EEN KLUWEN VAN BESTUUR
Mag ik mijn fiets voor mijn gevel parkeren? Hoe moet ik naar mijn werk rijden als er wegenwerken zijn? Wat moet ik aanvragen om een feest te organiseren in het park? En mag je eigenlijk zomaar met een drone vliegen in mijn gemeente?
Het zijn vragen die we ons dagelijks kunnen stellen, maar waar we via klassieke zoekmachines zoals Google niet meteen een antwoord op vinden. Hoewel je door de wet op openbaarheid van bestuur het recht hebt om informatie op te vragen bij de gemeente, gaat dat vaak traag, omslachtig en met de nodige frustraties. Voor jou én voor de medewerkers van de gemeente, die de informatie moeten opzoeken in de zich opstapelende archieven. Het is letterlijk een kluwen waar je zonder begeleiding je weg niet door vindt.
“Openbaarheid van bestuur is niet alleen belangrijk om transparantie te bevorderen. Het helpt ook burgers die met een specifieke vraag zitten om er snel een antwoord op te vinden.”
Het probleem ligt in de beperking van klassieke zoekmachines en chatbots. Die stuiten op een grens tussen het machinale en het menselijke. Bestuursdocumenten zijn namelijk niet geschreven om een antwoord te bieden op een specifieke menselijke vraag. De machine scant je vraag op keywords, maar begrijpt de bredere context niet waardoor je minder kwalitatieve resultaten krijgt. Als je ingeeft: ‘Wat moet ik aanvragen om een feest te organiseren in het park,’ krijg je waarschijnlijk niets te lezen over vergunningen, gezien je die zoekterm niet letterlijk gebruikt.
DE BURGER DIENEN DANKZIJ AI
Er is dan wel openbaarheid van bestuur, maar door de omslachtigheid blijft het een loze belofte. De oplossing voor een betere digitale transformatie van gemeentebesturen ligt in AI-ontwikkelingen met tekstanalyse, zoals we die bij Nalantis bouwen. Ze vormen het midden tussen het klassieke geïndexeerde zoeken en geavanceerde machine learning, die wel de context van je vraag begrijpt. Via conceptnetten linkt AI de term ‘aanvragen’ aan ‘vergunningen’ om zo een veel gerichter resultaat te tonen. Software die met deze technologie wordt ontwikkeld kan gerichter zoeken en snel een kwalitatief antwoord bieden.
Voor burger en medewerker
De AI-zoekmachines helpen niet alleen de burger, ook de gemeente- of stadsmedewerkers. Als zij vragen van burgers krijgen via e-mail, telefoon en aan het onthaal vinden zij voortaan sneller een antwoord. We willen dus geen jobs overnemen, wel mensen efficiënter laten werken zodat zij meer tijd hebben om zich op menselijke taken te richten.
WAT IS HET VERSCHIL MET CHATGPT?
Kan je die vragen dan niet gewoon aan ChatGPT stellen? Moeilijk, want ChatGPT is een statistische en generatieve AI-tool. De software van ChatGPT kan oneindig goed zijn beschikbare data doorzoeken en op basis daarvan een tekst genereren. Maar hij kan de data die hij vindt niet semantisch analyseren, noch de relevantie en betrouwbaarheid ervan.
Kort gezegd: ChatGPT ‘begrijpt’ niet wat het genereert. Dat is een belangrijk verschil met de technologie van Nalantis, die analytisch en betekenis-gebaseerd is. Onze technologie herkent niet louter een woord, maar begrijpt het ook in zijn semantische context. Daardoor werkt ze veel diepgaander en correcter.
In een ideale wereld bundelen we de krachten van onze software met die van ChatGPT. Want momenteel geeft onze applicatie voor steden en gemeenten enkel de gevonden documenten weer, en moet de aanvrager daaruit zijn antwoorden filteren. Als we hier een generatieve AI zoals ChatGPT aan kunnen koppelen, krijgt de vrager een goed geschreven antwoord waar hij meteen mee verder kan. Betrouwbare data én vlotte interactie met een chatbot: misschien wel de ideale combinatie op weg naar openbaarheid van bestuur.
Meer weten over onze technologie? En wil je openbaarheid van bestuur waarmaken in jouw stad of gemeente? Let’s talk.
Geschreven door Frank Aernout, CEO bij Nalantis. Meer lezen en op de hoogte blijven? Connecteer met Frank op LinkedIn.
